กำเนิดพลัง…
นับตั้งแต่มีการสร้าง Kamen Rider Series ออกมาเมื่อปี 1971 แน่นอนครับว่าเหล่าไรเดอร์ของพวกเรามีการ Power Up หรือเสริมพลังในหลากหลายเวอร์ชั่น โดยภาพที่สื่อออกมาอย่างเห็นได้ชัดนั้นคงจะหนีไม่พ้นรูปลักษณ์หรือสีภายนอกที่เปลี่ยนไป หากแต่การพัฒนายังคงเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องและดำเนินมาหลายเรื่องราว บางช่วงบางตอนอาจจะไม่มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่าง แต่ตามบทคือตัวเอกได้ไปฝึกฝนทนตีนรุ่นพี่จนจุติเป็นพลังใหม่ในร่างเดิมก็มี
ซึ่งเหตุผลหลักคงจะหนีไม่พ้นการตลาดของสปอนเซอร์หลักที่มีชื่อว่า BANDAI เพราะยิ่งมีร่างฟอร์มมาก การจำหน่ายสินค้าก็ทำได้หลากหลาย รวมไปถึงช่องทางที่จะนำตัวละครไปพัฒนาเนื้อหาต่อไปก็ทำได้ง่ายขึ้นเช่นกัน
วันนี้เราจะมาทำความเข้าใจกันครับว่าการ Power Up นั้นมีรูปแบบใด และแบบไหนคือการเพิ่มพลังแบบร่างสุดยอด “อย่างเป็นทางการ”
เรื่องบังเอิญ…
ตามประวัติศาสตร์แล้วความบังเอิญมักจะนำพาสิ่งใหม่มาสู่โลกของเราเสมอครับ และคาเมนไรเดอร์ซีรีส์เองก็เช่นกัน เมื่อกองถ่ายอยู่ในช่วงตึงเครียด เพราะฝ่ายสตันท์แมนเผลอทำหัวไฟเบอร์ของหมายเลขหนึ่งแตกระหว่างฉากแอคชั่น ทำให้ต้องแก้ปัญหาเฉพาะหน้าด้วยการ “พ่นสี” ทับไปดื้อ ๆ และแถต่อว่านี่คือร่างใหม่ที่เกิดจากการสั่งสมประสบการณ์กว่า 40 ตอนของ ฮอนโก ทาเคชิ (นับช่วงที่หายไปสู้กับช็อคเกอร์ในต่างประเทศด้วย)
ซึ่งนั่นก็คือการ Power Up ครั้งแรกในสารบบคาเมนไรเดอร์ซีรีส์นั่นเอง… ใช่ครับ แค่พ่นสีทับอย่างเดียว ก่อนที่หลังจากนั้นสิบกว่าตอน ทีมงานก็เริ่มสำนึกได้ว่าควรจะซ่อมแซมให้เป็นรูปเป็นร่างเสียที ในตอนที่ 53 ของซีรีส์ ได้เปลี่ยนมาเป็น New Version หรือรูปร่างอย่างที่เราเห็นติดตาจนถึงปัจจุบัน
เริ่มจงใจ…
ผ่านเรื่องบังเอิญไปแล้ว มาถึงความจงใจ Power Up กันบ้าง เหตุเพราะความนิยมที่เริ่มโหลดเตี้ยเลียดิน และสงครามการแย่งชิงเรทติ้งทีวี ณ เวลานั้นค่อนข้างรุนแรง การรังสรรค์สิ่งใหม่จึงเป็นสิ่งที่ต้องทำ และทำให้ไวอีกด้วย
ในตอนที่ 31 ของ Kamen Rider Stronger ทีมงานได้เขียนให้ตัวเอกของเรื่องอย่าง “ชิเกงุ โจ” เข้ารับการผ่าตัดเพื่อฝัง Super Electric Dynamo ติดมอเตอร์ดำแดงแรงร้อยเท่าลงไปในร่างกาย หมายจะให้ไปสดกับแบล็คซาตานโดยเฉพาะ ซึ่งมีการเปลี่ยนสีเล็กน้อย แต่ก็ให้รู้ล่ะว่าพลังเพิ่มจริง แถมยังกำหนดเวลาใช้ Charge Up มาแค่ 1 นาทีเท่านั้น
แม้จะลองใส่บทของการเพิ่มพลังเพื่อให้เนื้อหาน่าตื่นเต้น แต่สตรองเกอร์ก็พาคาเมนไรเดอร์ซีรีส์ไปยังฝั่งฝันไม่ได้ และเป็นเรื่องสุดท้ายในยุคโชวะเฟส 1 ที่ต้องหยุกพักการสร้างเป็นเวลากว่า 4 ปี
จะทนได้รึเปล่า…
อันนี้ผมโคตรชอบครับ บอกเลย มันคือการพาวเวอร์อัพที่ซาดิสม์ที่สุดเท่าที่เคยมีมา ลองนึกภาพรุ่นน้องหน้าใหม่ใสปิ๊ง โดนรุ่นพี่ 7 ประเคนทั้งมือและตีนใส่แบบไม่ยั้ง เพื่อหวังให้รุ่นน้องได้ดิบได้ดี สุดท้ายรุ่นน้องรอดตายแต่มีเลือดฝาดตามตัวสีสันสดใสเหมือนกินอาหารปลาซากุระ… ใช่ครับ เค้าคือ “สกายไรเดอร์”
หากความแค้นมันยังผลักดันคุณไม่พอ ก็คงมีส้นตีนรุ่นพี่นี่ล่ะที่จะส่งคุณไปยังจุดหมายได้ หลังการรับความตั้งใจผ่านฝ่าเท้าในเวอร์ชั่นภาพยนตร์ก่อนจะออกมาในทีวี โปรดิวเซอร์ก็เฉลยแล้วว่าไม่มีอะไรมากมาย นอกจากเทคโนโลยีการถ่ายภาพสมัยนั้นมันทำให้สีสันสดใสขึ้นเยอะ และสกายไรเดอร์เวอร์ชั่นแรกสีมันดูตุ่นไปไม่ดึงดูดสายตาของเด็ก ๆ เท่านั้นเอง
ดังเลยขายได้ ขายได้จึงทำภาคต่อ
ประวัติซ้ำรอยอีกครั้งเมื่อ Kamen Rider Black สร้างกระแสความนิยมโดนใจชาว 80s – 90s กับเทคนิคใหม่ เนื้อหาใหม่ และไรเดอร์คนใหม่ที่กำเนิดพลังจากพระอาทิตย์สีดำ ทำให้ทีมงานต้องหาทางต่อยอดตามประสงค์ของ BANDAI คือตอนนั้นเนี่ยอะไรที่เป็น BLACK ก็ขายดีหมดล่ะครับ แต่จะให้ดำเนินเรื่องแบบ Kamen Rider เวอร์ชั่น 1971 ที่ลากไปได้ถึง 98 ตอนคงไม่ไหว การตลาดเปลี่ยน คนเปลี่ยน ผู้บริโภคเองก็เปลี่ยนตาม ไหน ๆ อยากเปลี่ยนแล้วก็ทำให้เป็นภาคใหม่ซะเลย
กวงไท่หลังของเราจึงต้องระเห็จไปโดนแสงอาทิตย์นอกโลก และคิงสโตนได้เปลี่ยนเข็มขัดให้กลายเป็นเส้นใหม่ ก่อนจะดาวน์รถยนต์พร้อมร่างใหม่อีกสองร่างมาใช้แบบงง ๆ ซึ่งในช่วงเวลานั้นไม่มีอะไรมากครับ… คนด่าเพียบ
“หน้าอย่างกับแมลงวัน”
“ไรเดอร์บ้าอะไรขับรถยนต์”
“ไรเดอร์นี่นะใช้ดาบ มันต้องไรเดอร์คิกลุ่น ๆ สิ”
“อี๋ ร่างใหม่อะไร ไม่ยอมรับ เลิกดูเฟร้ย!”
ก็นั่นล่ะฮะ สมัยนี้ไม่ต่างกันเท่าไหร่ #ฮา แต่ด่าได้ด่าไป เพราะเรทติ้งของ Kamen Rider Black RX นั้นไม่ตกลงไปเลยแม้แต่น้อย โดยเฉลี่ยที่ 9.3% แถมยอดขายยังทำได้ดีกว่าอีกต่างหาก
และนั่นคือทางสว่างที่ BANDAI ได้พบเจอครับ ถ้าอยากขาย ต้องมีหลายร่าง การ Power Up เพื่อ Marketing จึงได้เริ่มต้นขึ้น
Power Up เพื่อการตลาด
เริ่มยุคเฮเซมาด้วยความกล้า ๆ กลัว ๆ แต่ก็มั่นคงจนสามารถต่อเฟรนไชส์มาได้จนถึงยุคเรวะ ธรรมเนียมปฏิบัติที่ทำออกมาจนผู้ชมรู้สึกถึงความเคยชิน… ใช่แล้วครับ การ Power Up ตามฤดูกาลนั่นเอง
(ใครบอกว่าคูกะไม่ขายของเล่น ผมนี่กำหมัดแล้วน๊า)
ช่วงทองของตลาดเหล็กกล้า เพราะไม่ใช่แค่เข็มขัด DX เท่านั้นที่ทำกำไร หากแต่ฟิกเกอร์เหล็กอย่าง 装着変身シリーズ (โซชาคุ เฮนชินซีรีส์) ก็ขายดีไม่แพ้กัน แม้จะเป็นไลน์ที่เคยผลิตมาตั้งแต่รุ่นปู่ในช่วงปี 1971 แล้วก็ตามที แต่ด้วยเทคโนโลยีในสมัยนั้นประกอบกับราคาของเหล็กไดแคสมีราคาไม่สูงมาก การผลิตออกมาจำหน่ายจึงไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป นึกภาพสิครับ 1 ฟอร์ม 1 กล่อง แล้วคูกะมีกี่ร่าง? นับไปสิ นี่ไม่รวมกล่องพิเศษ กล่องรวมหรืออะไรอีกนะ เท่าที่ผมจำความได้น่าจะเกิน 10 กล่องไปแล้วล่ะ… (ไหนใครบอกว่าคูกะไม่ขายของเล่นเน้นคุณธรรมอย่างเดียว หืมมมม)
ทว่าการ Power Up ในยุเฮเซนั้นเป็นไปอย่างมีขั้นตอนและแบบแผนที่วางเอาไว้ครับ ในช่วงแรกอาจจะทำเพื่อ Shift เนื้อหาให้เข้มข้นขึ้น จากบทที่ตัวเอกต้องพ่ายแพ้หรืออะไรซักอย่าง แต่ไม่ต้องมารับตีนเช่นเดียวกับรุ่นพี่อีกต่อไปแล้ว เพียงแค่รับพลังใจ ใส่ไอเท็มใหม่ หรืออยู่เฉย ๆ ก็ได้พลังเพิ่มเองตามบัญชาของสปอนเซอร์ อันนี้ก็แล้วแต่สตอรี่ไปครับ
ร่างรองสุดยอด ร่างสุดยอด ร่างโคตรสุดยอด
อันที่จริงมันไม่ได้มีคำศัพท์ที่บัญญัติเอาไว้ตายตัว ว่าร่างนี้ขั้นนี้เราเรียกว่าอะไร เพราะช่วงหลังนี่มีร่างพิเศษกันแบบยิบย่อยมาก แต่ถ้าจะให้ผมจำแนก มันแยกยากยิ่งกว่าหักห้ามใจไม่ให้รักเธอซะอีก เอาเป็นว่าขออ้างอิงตามใบปิดของเล่นคร่าว ๆ ก็แล้วกัน
1.ร่าง Super Form
ร่างนี้จะมาในใบปิดของเล่นช่วงไตรมาสที่ 2 ของการฉาย (นับจากการออกอากาศไป 3 เดือน) ร่างพวกนี้จะมาพร้อมกับไอเท็มใหม่/เข็มขัดใหม่ที่วางขายในช่วงเดือนสิงหาคม (ในเฮเซเฟสที่ 1) และช่วงเดือนมกราคม (ในเฮเซเฟสที่ 2) ซึ่งก่อนหน้านั้นบางเรื่องอาจจะมีร่างเสริมเล็ก ๆ แทรกมาในมูฟวี่ไทเซ็นอะไรก็ว่าไป แต่นั่นก็ไม่ใช่การอัพเกรดเพื่อเป็นร่างเสริมที่ทรงพลังเท่ากับ Super Form
ตัวอย่าง: คูกะอเมซิ่งไมท์ตี้, อากิโตะเบิร์นนิ่ง, ไฟซ์แอคเซล, เบลดแจ็คฟอร์ม, ฮิบิกิคุเรไน, เดนโอไคลแมกซ์, คิบะโดกาบากิ, ดับเบิลแฟงค์โจ๊กเกอร์, โอสทาจาดอร์คอมโบ, โฟร์เซ่แมกเน็ทสเตท, วิซาร์ดดราก้อนสไตล์, ไกมุคาชิโดกิอาร์ม, ไดรฟไทป์ฟอร์มูล่า, โกสท์เกรทฟูลดามาชี่, เอ็กเซดแมกซิมั่มไมท์ตี้เอ็กซ์, บิลด์แรบบิทแรบบิท/แทงค์แทงค์, จิโอทรินิตี้ และซีโร่วันเมทัลคลัสเตอร์ฮอปเปอร์ รวมไปถึงร่างฟอร์มอันทรงพลังแบบยิบย่อยที่โผล่มาก่อนหน้า
2. ร่าง Final Form
ร่างนี้จะมาในใบปิดของเล่นไตรมาสที่ 4 ของการฉาย (นับจากการออกอากาศไป 9 เดือน) ร่างนี้ TOEI มักจะยกให้เป็นร่างสุดยอดใน TV Series และใช้มันในเวลาที่รวมพลเหล่าไรเดอร์ขึ้นมา ซึ่งหากถามว่าร่างสุดยอด “อย่างเป็นทางการ” คือร่างไหน ก็ตอบได้ว่าคือร่างที่ปรากฏตัวในใบปิดของเล่นตามช่วงเวลานี้นั่นเอง อย่าไปสับสนว่าเปลี่ยนชื่อเปลี่ยนเข็มขัดหรือสเกลพลังดูไม่เหมาะสมยังไง เพราะตามซีรีส์ที่ปฏิบัติต่อกันมา ร่างที่ปรากฏตามตารางของเล่นที่วางจำหน่ายแบบปรกติเป็นร่างสุดท้าย… นั่นล่ะครับคือร่างสุดยอดของเรื่องนั้นล่ะ
ส่วนจะมีร่างที่เก่งกว่า Final Form ปรากฎตัวออกมา แต่ถ้าไม่ได้วางจำหน่ายในรูปแบบปรกติ ก็คือว่าเป็นร่างพิเศษไปครับ อย่างเช่นโอมะจิโอ เป็นต้น
ตัวอย่าง: คูกะอัลติเมท, อากิโตะไชน์นิ่ง, ริวคิเซอร์ไวฟ์, ไฟซ์บลาสเตอร์, เบลดคิงฟอร์ม, ฮิบิกิอาร์มเมิด, คาบูโตะไฮเปอร์ฟอร์ม, เดนโอไลนเนอร์ฟอร์ม, คิบะเอ็มเพอเรอร์ฟอร์ม, ดีเคดคอมพลีท, ดับเบิลเอ็กซ์ตรีม, โอสพูโตทีร่าคอมโบ, โฟร์เซ่คอสมิกสเตท, วิซาร์ดอินฟินิตี้สไตล์, ไกมุคิวามิอาร์ม, ไดรฟไทป์ไทรโดรอน, โกสท์มุเก็นดามาชี่, เอ็กเซดไฮเปอร์มุเตคิเกมเมอร์, บิลด์จีเนียสฟอร์ม, แกรนด์จิโอ และคาเมนไรเดอร์ซีโร่ทู
3. Exclusive Form
ร่างเสริมที่ปรากฏตัวในเดอะมูฟวี่ หรือวาระพิเศษต่าง สเกลพลังบางตัวเวอร์วังอลังการจนอยากจะยกเอามาเป็นร่างสุดยอด แต่ช้าก่อนเว่ยเส้าเทียน มันเป็น Exclusive Form ที่เวลารวมญาติกันหรือเอาไปลงในสารานุกรม เค้าจะไม่ได้นับมันเป็น Final Form หรือ Super Form แบบเต็มตัว เอาเป็นว่าร่างฟอร์มนั้นอิงตามกำหนดของใบปิดของเล่นถือเป็นเด็ดขาดครับ ส่วนไอ้เรื่องพลังใครเหนือกว่าใคร อันนี้คงต้องไปรี้อสารานุกรมของ TOEI เปิดดู Spec มาเทียบพลังของแต่ละร่างก็แล้วกัน
ตัวอย่าง : คูกะไรซิ่งอัลติเมท, ดับเบิลโกลด์เอ็กซ์ตรีม, โอสซุปเปอร์ทาโทบะ, โฟร์เซ่ร็อคเก็ทสเตท/ฟิวชั่นสเตท, วิซาร์ดอินฟินิตี้ดราก้อนโกลด์, จิโอโอมะฟอร์ม และ/หรือร่างแปลกอื่น ๆ ตามตอนพิเศษ/มูฟวี่/มูฟวี่ไทเซ็น
เอาเป็นว่าการแบ่งร่างเสริมคร่าว ๆ นี้คงสรุปได้ว่า หากจะแบ่งกันอย่างเป็นทางการตามที่ TOEI กำหนดไว้ ก็ต้องอิงจากใบปิดของเล่นที่ปรากฏออกมาตามช่วงเวลาการขายแบบ Major Sale หรือช่วงทำกำไรนั่นเองครับ (เฮเซเฟสสองอยู่ที่เดือนมกราคม และมิถุนายน) ส่วนจะมีการเปลี่ยนแปลงในยุคเรวะหรือไม่อย่างไร อันนี้ก็ต้องติดตามข้อมูลกันต่อไปจ้า
ที่มา :
https://w.atwiki.jp/shichouseiko/pages/86.html
https://kamenrider.fandom.com/wiki/Souchaku_Henshin_Series
https://youtu.be/u95w6QmOQ3I
JP Wikipedia หมวด 仮面ライダー
สารานุกรมออนไลน์ Official By TOEI – https://www.kamen-rider-official.com/zukan/kamen_rider_members
